GUSLÜN FAZİLETİ

Cenabetlik, kadınların hayız ve nifas kanlarının kesilmesinden dolayı yıkanıp temizlenmenin, İslam dininde çok önemli bir yeri vardır. Çünkü Allah’u Zülcelal’in emir ve nehiylerini yerine getirebilmek için temizlik şarttır. Onun için Allah’u Zülcelal bir ayet-i kerimede şöyle buyurmuştur; “Eğer cünüp iseniz temizlenin.” (Maide; 6)

İmam-ı Gazali (rh.a) demiştir ki: Bir kimse rüyasında, ölmüş olan bir arkadaşını görünce:
“Allahu Zülcelal sana nasıl muamele etti” diye sormuş; Adam şöyle cevap vermiştir.
“Ben bir gün kendimi cenabetlikten temizlememiştim. Bundan dolayı Allah’u Zülcelal bana ateşten bir gömlek giydirdi. Onun içinde yuvarlanıyorum.”

Onun için insan cenabet olduğu zaman, en kısa zamanda yıkanmalıdır. Gusül yaparken veya diğer zamanlarda yıkanırken örtünmeye dikkat etmeli; göbeği ile diz kapağının arasını örmek sureti ile gusül abdestini almalı ve çıkacağı zaman üzerindeki örtüyü çıkarıp bir miktar su dökündükten sonra derhal giyinmelidir.

GUSÜL

Gusül, bütün bedenin yıkanmasıdır. Buna taharet-i kübra (büyük temizlik) denir. Guslü gerektiren hal, cünüplük ve kadınların hayız ve nifas hallerinin sona ermesidir. Cünüplük, şehvetle meninin atılmasından ve cinsi münasebetten meydana gelir.

GUSLÜ GEREKTİREN HALLER

1-) Hanefi ve Şafii mezhebine göre, Şehvetle yerinden ayrılan ve şehvetle yerinden atılan bir meniden dolayı gusletmek gerekir.

2-) Hanefi ve Şafii mezhebine göre, Bakmak ve dokunmak suretiyle, şehvetle gelen meniden dolayı da gusletmek gerekir.

3-) Hanefi ve Şafii mezhebine göre, Cinsel ilişki halinde, sünnet yerinin veya o kadar bir kısmının kadının tenasül uzvuna girmesi ile meni gelmese dahi, büluğ çağına ermiş (Şafii mezhebinde büluğ çağına ermeyen çocuk ve deli de dahil) erkek ve kadının gusletmeleri gerekir.

4-) Ebu Yusuf’a göre, Uykudan uyanan kimse yatağında, çamaşırında veya bedeninde bir yaşlık görünce bakılır. Eğer rüyada cinsel ilişkide bulunduğunu hatırlıyorsa, gusletmesi gerekir. Yaşlığın meni olup olmadığında şüpheye düşmesi bir önem taşımaz. Ancak ihtilam olduğunu hatırlamadığı takdirde, yaşlığın mahiyetinin ne olduğu üzerinde durulmaz ve gusül gerekmez. Çünkü akıntının şehvetle geldiği bilinmemektedir.

İmam-ı Azam ve İmam Muhammed’e göre, gelen akıntının mezi olduğunu anlıyorsa, yatmadan önce zekeri dik vaziyette olduğu halde ise, gusletmesi gerekmez. Fakat meni olduğunu biliyor veya şüpheye kapılıyorsa, gusül yapması gerekir. İhtiyata uygun olan bu olduğundan fetva da buna göredir.

Şafii mezhebine göre, ihtilam olduğunu hatırlamayan kişi, çamaşırında gördüğü yaşlığın meni olduğuna kesin kanaat getirirse gusletmesi farzdır. Yaşlılığın mezi, vedi veya idrar olduğu belli ise, gusletmesi gerekmez. Meni mi, mezi mi olduğu hususunda tereddüd eden kimsenin ihtiyaten gusletmesi daha iyidir.

5-) Hanefi ve Şafii mezhebine göre, Sarhoş veya bayılmış olan bir kimse kendine geldiği zaman kendisinde meni bulacak olsa, gusletmesi gerekir. Mezi bulacak olsa gerekmez.

6-) İttifakla, Hayız ve Nifas kanı kesilen kadının gusletmesi gerekir.

7-) Hanefi mezhebine göre, Şehvet olmaksızın dayak atılmaktan, ağır bir yük kaldırmaktan ve yüksek bir yerden düşmekten dolayı meni gelirse gusül gerekmez. Fakat Şafii mezhebine göre bu gibi durumlarda da gusül gerekir.

GUSLÜN FARZLARI

Hanefi mezhebine göre, guslün farzı üç tanedir;
1-) Ağza su vermek,
2-) Burna su vermek,
3-) Bütün vücudu kuru bir yer kalmamak şartıyla yıkamaktır.

Şafii mezhebine göre, niyet etmek ve bütün vücudu yıkamak üzere guslün farzı ikidir.

SIHHATİNİN ŞARTLARI

Yapılan guslün sahih olması için dikkat edilecek hususlar;
1-) Vücut yıkanırken, iğne ucu kadar bir yerin kuru kalmamasına dikkat edilmesi, kulaklara ve göbek çukuruna suyun ulaştırılması sağlanmalıdır. Suyun saçların, sakalların, kaşların, bıyıkların sık olsalar bile aralarına ve altlarındaki deriye ulaşması gereklidir. Bunların araları ve altları kuru kalırsa, gusül tamamlanmış olmaz.

2-) Tırnakların arasında kalan kurumuş çamur ve hamurların ve gözdeki çapakların altlarına da su ulaştırılmalıdır. Kadınların sürdükleri oje, ruj ve benzeri makyaj malzemeleri suyun alta geçmesine mani olduğu için alınan gusül sahih olmaz.

3-) Bir kimse guslettikten sonra bedeninden bir yerin kuru kaldığını anlarsa yeniden gusül yapması gerekmez. Yalnız o kuru kalan yerleri yıkaması yeterlidir.

SÜNNETLERİ

Hanefi ve Şafii mezhebine göre guslün sünnetleri şunlardır;
1-) Gusle niyet ederek başlamak Hanefi mezhebine göre sünnettir. Şafii mezhebine göre niyet farzdır.
2-) Gusülde önce eller, sonra avret yeri yıkanmalı, eğer bedende bir pislik varsa temizlenmelidir.
3-) Gusülden önce sünnet üzere namaz abdesti gibi bir abdest alınmalıdır. Bir kap içinde veya toprak üzerinde yıkanıldığı zaman, ayakları yıkamayı sona bırakmalıdır.
4-) Guslederken konuşulmamalıdır.

Cünüp olan kimselere haram ve mekruh olan şeyler;

Hanefi ve Şafii mezhebine göre, cünüp olan kimselere haram olan şeyler şunlardır;
1-) Namaz kılmak, bir ayet bile olsa kur’an-ı kerim okumak haramdır. Ancak hamd ve dua ile ilgili ayetleri, dua ve zikir niyeti ile okumakta bir sakınca yoktur.
2-) Kur’an-ı kerime el sürmek ve onu tutmak haramdır. Ancak Hanefi mezhebine göre, kur’ana yapıştırılmamış bir kılıf veya bir sandık içinde onu taşımak caizdir.
3-) Dini kitapların her hangi birini el ile tutup okumak ve abdest almadan bir şey yiyip içmek veya uyumak ya da ikinci defa cima yapmak mekruhtur.

GÜLİSTAN ARAŞTIRMA SERVİSİ